#voorjoulucienne : the morning after … pil
#voorjouLucienne: Een plein in Elsene
Er werd een plein genoemd naar Lucienne Herman-Michielsens en nieuwe straat naar Roger Lallemand, samen de auteurs van de abortuswet uit 1990.
Wie uit de metrohalte Delta komt in de Brusselse gemeente Elsene, staat al met één teen op de universiteitscampus van de ULB en de VUB, en met twee voeten op het plein dat de naam van Lucienne Herman-Michielsens draagt, en waar de eveneens nieuwe Lallemandlaan op uitkomt.
Natuurlijk was de familie van Lucienne eregast bij de plechtige onthulling van de straatnaamborden. Haar zoon, dochter en kleindochter Alana Herman waren er, en ook Guy Verhofstadt kwam hiervoor uit Gent afgezakt.
“Dat abortus uiteindelijk in Vlaanderen bespreekbaar werd en politiek een meerderheid vond, is ongetwijfeld de verdienste geweest van de persoonlijkheid van Lucienne Herman-Michielsens, van haar dossierkennis en van haar zin voor een toen haalbaar compromis,” stelt VUB rector Caroline Pauwels bij de officiële opening van het plein. En zij vervolgt dat het engagement van Lucienne breder lag dan dit thema alleen, maar ook bij economische onafhankelijkheid van vrouwen, vrouwenrechten in het algemeen en dat zij stevig ijverde voor de wettelijke ondersteuning van het levensbeschouwelijk pluralisme.
De strijd die Lucienne Herman-Michielsens en Roger Lallemand voerden is nog lang niet ten einde, vreest rector Pauwels.
We moeten vaststellen dat er een terugslag plaatsvindt en dat de verwezenlijkingen van de vorige decennia in vraag gesteld worden, waardoor er soms gevreesd wordt voor achteruitgang (vooral in het buitenland) of voor de onmogelijkheid om nog verder vooruit te gaan in onze eigen contreien. Want ook hier liggen populisme en conservatisme steeds op de loer, getuige nog de argumenten die aangehaald werden toen dit jaar voorlag om de Belgische abortusregeling te verfijnen.
Henk Herman besluit: “Ik vrees dat het laatste woord hierover nog niet gezegd is en het hoofdstuk nog niet afgesloten. Daarom is het belangrijk dat de fakkel nog steeds doorgegeven wordt, ik heb steeds fier de erfenis van mijn moeder gedragen, en mijn dochter Alana op haar beurt staat vol vuur klaar om ook in de voetsporen te treden.”
Aviva Dierckx (samenvatting van het artikel verschenen in Volksbelang)
#voorjoulucienne: We gaan soms achteruit
Polen doet oproep om abortus te verbieden
We hebben het afgelopen jaar heel wat woede verwoord over het terugdraaien van vrouwenrechten, in casu abortusrechten in de Verenigde Staten na het aantreden van Trump, en ook over de repercussies die dit heeft in de rest van de wereld, in casu Afrika, waar bijvoorbeeld gezondheidsprojecten hun Amerikaanse steun zien wegvallen als ze ‘ook’ een abortusbeleid voeren.
Maar ook in heel wat Europese landen is de toestand verre van rooskleurig, en daar kunnen we niet naar Trump wijzen.
Polen heeft een van de meest strenge abortuswetten binnen Europa. Een zwangerschap afbreken kan eigenlijk alleen als het leven van de moeder risico loopt, de foetus niet normaal is, en ook na verkrachting of incest. Daardoor zijn er dan ook naar schatting 200.000 illegale ingrepen jaarlijks. In 2013 ondertekenden nog 400.000 mensen een petitie om ‘als de foetus niet normaal is’ te schrappen als één van criteria onder dewelke abortus mag. Het werd uiteindelijk in het parlement nipt met één stem verworpen.
De nationaal-conservatieve meerderheidspartij Recht en Gerechtigheid (PiS) wil de abortuswet NOG verstrengen. Zowel partijleider Jaroslaw Kaczynski als premier Beata Szydlo schaarden zich al in 2016 achter een oproep van de Poolse kerk om een abortus zo moeilijk te maken dat het quasi op een verbod neerkomt. Uit protest kwamen sindsdien duizenden demonstranten op straat op, en lopen er overal in Europa steunacties voor de Poolse vrouwen.
En het is nog straffer: dezelfde partij wil ook overheidssubsidie voor invitro-bevruchting afschaffen en een doktersvoorschrift voor de morning-afterpil opnieuw verplicht stellen.
Oost-Europa toont al jaren een trend naar strengere wetgeving, vaak onder invloed van de lokale kerk. Zo werd in Macedonië de wetgeving na meer dan 40 jaar strenger gemaakt. Vrouwen moeten nu een officiële aanvraag doen voor abortus.Vervolgens moeten ze begeleiding krijgen en bewijzen dat hun partner op de hoogte is van hun beslissing. Ze mogen ook niet binnen het jaar opnieuw een abortus aanvragen.
#VoorjouLucienne: Abortus uit het strafrecht!
Tevreden stellen we vast dat op het Vrijheidscongres van de Open Vld opnieuw stelling genomen werd om te ijveren dat abortus éindelijk uit het strafwetboek zou gehaald worden.
Dat is ooit anders geweest. Nog niet ZO heel lang geleden, kregen wij (want ja, als Liberale Vrouwen bleven we steeds koppig op dezelfde nagel slaan, we zijn niet voor niks de erfdraagsters van Lucienne Herman-Michielssen) nog de dooddoener te horen : “ja ja natuurlijk zijn we daar nog principieel voor, maar ge moet begrijpen dat we daar niks mee aankunnen, het staat niet in het regeerakkoord”.
Oef, een toekomst- en een vrijheidscongres verder hebben we toch al vooruitgang (knipoog) geboekt en worden onze principes opnieuw afgestoft en in de vitrine gezet.
Niet geheel zonder slag of stoot, want stonden er nog bangeriken recht op het congres, die vreesden dat we door zulke stellingname misschien wel moeten vrezen voor een totale heropening van het abortusdebat, met mogelijks achteruitgang voor gevolg. Gelukkig werden zij, na pleidooien van straffere dames én heren, niet gevolgd.
Let wel, als Liberale Vrouwen, zullen we het pas echt vooruitgang vinden als onze partij ervoor zorgt dat het in het volgend regeerakkoord wél staat hé.
We leggen de lat misschien nog wel wat hoger, tegen die tijd graag ook nog eens over een langere termijn waarbinnen abortus kàn, spreken.
Maar inmiddels zijn we fier op de liberale partij die het duidelijk verwoord heeft in de aangenomen congresteksten:
VRIJHEID! WANT HET IS JOUW LEVEN.
Vrijheidscongres Open Vld (November 2017)
In een liberale democratie heeft elke burger een fundamenteel recht op zelfbeschikking. Individuele vrijheid is het uitgangspunt voor de organisatie van onze diverse samenleving in deze nieuwe tijd.
Elke mens heeft het recht om eigen keuzes te maken, voor zover hij of zij geen schade toebrengt aan anderen.
Zelfbeschikking als fundamenteel recht
Ieder mens heeft een fundamenteel recht op zelfbeschikking. Het is jouw leven en dus beslis je ook zelf over àlle aspecten ervan. Het recht op zelfbeschikking voor elke burger wordt het eerste artikel van de grondwet.
Meester over het eigen lichaam
We versterken de liberale abortuswetgeving door abortus uit het strafwetboek te halen.
Daarnaast werken we verder aan een wettelijk kader voor een discrete bevalling. (…)”
#voorjoulucienne: Voorkomen is beter dan genezen
Ann Brusseel vraagt meer aandacht voor relationele en seksuele vorming op school
Het huidige relationele en seksuele onderwijsbeleid bevredigt onvoldoende volgens Vlaams Volksvertegenwoordiger Ann Brusseel: “Er is geen kwaliteitscontrole, amper aandacht voor genderdiversiteit, scholen krijgen onvoldoende ondersteuning en oerconservatieve organisaties geraken makkelijk door de schoolpoort.”
Ze vraagt dat scholen zouden niet enkel aandacht besteden aan de technische en biologische aspecten van seks, maar een doordacht beleid rond relaties en seksuele vorming opstellen.
“Die ruime invalshoek betekent ook dat we reeds vanaf de kleuterschool aan de slag moeten gaan. Op vroege leeftijd gepast leren met elkaar leren omgaan is onontbeerlijk.”
“Scholen worden vandaag ondersteund door organisaties als Jong & Van Zin, Sensoa en Cavaria, maar ook oerconservatieve, anti-abortusorganisaties vinden hun weg door de schoolpoort door gratis pakketten aan te bieden. Ik pleit voor een tweesporenbeleid: sterke vorming door goed opgeleide leerkrachten, in combinatie met een voldoende uitgebouwd aanbod aan externe vormingsbegeleiders”, aldus Brusseel.
Scholierenkoepel VSK en expertiseorganisaties zoals Sensoa zijn vragende partij voor meer visie rond RSV. Vorig jaar organiseerden ze samen nog een klaskaping waarbij ze uit protest de les overnamen. “Stop met enkel een lesje condooms over bananen schuiven gevolgd door een droge theorie over zwanger geraken”, klonk het.
#voorjoulucienne: Niet zo verworven als je denkt. Het verhaal van Planned parenthood
In New York deel nam Vlaams volksvertegenwoordiger en senator Ann Brusseel deel aan de 61ste VN commissie over vrouwenrechten om er de standpunten van ons land te verdedigen.
Zij maakte van de gelegenheid gebruik om te praten met Chloë Cooney, directeur Global Advocacy van de Planned Parenthood, een organisatie die zich wereldwijd inzet voor reproductieve en seksuele gezondheidszorg en rechten van vrouwen.
Trump
Op zijn eerste werkdag schrapte president Trump de financiering voor Amerikaanse organisaties die in het buitenland werken rond geboorteplanning en gezondheidszorg voor zwangere vrouwen en jonge moeders, omdàt ze ook werken voor abortus. Daarom vond Ann Brusseel het hoognodig om het recht op familieplanning opnieuw te benadrukken.
“Net omdat de werking van Planned Parenthood vanuit extreem conservatieve hoek – lees vanuit extreemrechtse en katholieke lobbygroepen- steeds vaker in vraag wordt gesteld, moeten we hun werking blijven ondersteunen,” meent Ann Brusseel. “Planned Parenthood onderschrijft het basisrecht van elke vrouw, namelijk het zelf kunnen kiezen of, wanneer en hoeveel kinderen ze wil. We moeten de waarde van dit soort werk en soortgelijke initiatieven benadrukken.”
Blij met onze steun
De dames van Planned Parenthood waren zeer opgetogen met de internationale aandacht en steun voor hun werk. De voorbije jaren werd in staten waar de republikeinen aan de macht zijn, al ferm gesnoeid in programma’s voor geboorteplanning, seksuele voorlichting en perinatale zorg en vandaag stelt men vast dat het aantal tienerzwangerschappen, soa’s en gevallen van HIV er stijgt. De organisatie vreest dat de problemen zich zullen uitbreiden over heel de VSA. Internationale druk op Trump is dus belangrijk en de steun uit ons land wordt warm onthaald.
Ann Brusseel volgt het thema verder op.
She decides
Op federaal niveau heeft Minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo al belangrijke acties ondernomen.
Maar ook Vlaanderen kan in zijn partnerlanden in de ontwikkelingssamenwerking steun bieden aan initiatieven die waken over de seksuele en reproductieve rechten en gezondheidszorg.
Voor Ann is en blijft het “een belangrijke prioriteit waar actie nodig is”.
#voorjoulucienne: Eindelijk doorzetten aub: abortus uit het strafrecht!
“Abortus is een recht, het stigma en taboe moeten volledig doorbroken worden,” zegt Open Vld Kamerlid Carina Van Cauter zeer treffend.
In de visie van Liberale Vrouwen is abortus uit het strafrecht halen daartoe een essentiële en niet louter symbolische stap.
“Wij zijn blij dat de liberale partij eenstemeer het voortouw neemt hiervoor, en dat op de ‘verjaardag’ van het werk dat Lucienne Herman-Michielsens samen met Roger Lallemand gedaan heeft, vandaag 3 april precies 27 jaar geleden. Na 27 jaar zouden we op volwassen en niet-emotionele manier de losse draadjes moeten kunnen instoppen, van een abortuswetgeving die al vele vrouwen heeft kunnen helpen, maar mits enige bijschaving nog veel meer,” stelt Aviva Dierckx, nationaal voorzitter van de Liberale Vrouwen.
Vat is het voorstel van Van Cauter ?
Behalve het oud zeer rechtzetten (dat abortus nog steeds in een ‘pijnlijk’ fout hoofdstuk van het Belgisch recht staat), wil het voorstel van Carina Van Cauter de oude compromis-term ‘noodsituatie’ schrappen, de bedenktijd grondig inkorten, een doorverwijsplicht voor de huisarts invoeren en de deadline tot wanneer abortus uitgevoerd wordt versoepelen.
Deadline
Tot vandaag ligt die deadline op 12 weken na de bevruchting, met uitzondering voor zware afwijkingen van de vrucht. Echter laat de normale medische wetenschap toe om op een veel latere deadline de abortus-procedure ook nog als regulier te beschouwen. In Zweden bijvoorbeeld tot op 18 weken. En de realiteit is dat er ook nu nog Belgische vrouwen nà de deadline van 12 weken naar Nederland ‘moeten’ omdat ze ook daar een langere periode voorzien. Het zou dan ook maar heel normaal zijn ook in ons land de deadline op te schuiven.
Waarschuwing
Zoals Liberale Vrouwen al vaker gewaarschuwd hebben, moet men de (vele) huidige voorstellen die er circuleren om een doodgeboren vrucht ‘rechten’ toe te kennen die het verwerkingsproces van de ouders zou humaniseren, ook hiermee in verband lezen – we mogen niet ‘en stoemelings’ hiermee iedere mogelijkheid beknotten voor een termijnverlenging voor abortus ruim boven de 12 weken.
Dat er van andere partijen, in casu CVP, reeds reacties kwamen op het voorstel van Carina Van Cauter ‘dat er belangrijkere en dringendere dossiers zijn’, schiet ons Liberale Vrouwen echt in het verkeerde keelgat. Na 27 jaar in een compromissituatie willen we echt nu een vooruitgang !
Liberale Vrouwen gebruiken al enkele jaren de hashtag #voorjouLucienne om hiervoor te lobbyen, en zijn bijzonder verheugd dat de liberale partij precies nù haar voorstel om te wet te ‘moderniseren’ lanceert.
Voet bij stuk houden aub !
#voorjoulucienne: Het werk is niet af
Door Aviva Dierckx.
Verschenen in Het Volksbelang (April 2015)
In 2015 is het vijfentwintig jaar geleden dat België een abortuswet kreeg. Die verjaardag nodigt tot debatten, studiedagen, campagnes, getuigenissen. Vieringen ? Niet echt. Want het werk, waarvoor Lucienne Herman-Michielsen zich zo heeft ingezet, is niet af. Eerder is het, na 25 jaar, tijd om alle losse draadjes eindelijk in te stoppen. Natuurlijk moeten daarvoor ook weer liberalen hun nek durven uitsteken.
In 1978 diende senator Lucienne Herman-Michielsen een eerste voorstel tot herziening van de abortuswet in, waarvoor geen parlementaire meerderheid was. Pas in 1985, samen met Franstalige socialisten, kwam een nieuwe kans: ’86 indiening in de Senaat, ’89 aldaar goedgekeurd, 29 maart ’90 in de Kamer, en finaal, na nog een kwestietje met de koning, bekrachtigd op 3 april 1990.
Sinds 25 jaar kunnen vrouwen in ons land dus “vrij kiezen”, “baas zijn in eigen buik”, “zelfbeschikkingsrecht” hebben… Hoewel! De wet geeft mogelijkheden, maar niet alle – immers was zij resultaat van heel wat compromissen. Abortus kàn in België, in bepaalde omstandigheden, en met medische en psychosociale omkadering. Technisch geformuleerd is abortus in België gedeeltelijk gedepenaliseerd tot 12 weken gestatie (dat betekent ‘dracht’, maar in de wet vond men dat niet deftig klinken). Sinds 2002 wordt abortus ook vergoed door het ziekenfonds.
Wanneer we 25 jaar later een stand van zaken opmaken, kunnen we kijken naar twee dingen. Wat hebben we vorige keer niet gedaan gekregen? En: in welke mate weten we nu wetenschappelijk meer en/of zijn de geesten meer opgeschoven? Beide elementen samen kunnen ons brengen tot een ‘up-date’ van de huidige wetgeving. En die is aan de orde, jawel!
Uit het strafrecht halen
Sinds 1990 is abortus dus geen misdrijf meer indien het gebeurt onder de voorwaarden. Maar die staan –oude erfenis- vermeld in het Strafwetboek. Daar wringt het schoentje: er is nood om dat negativisme weg te werken. Immers zijn deze voorwaarden zoals geformuleerd in de Wet van 3 april 1990 gewoon procedures en richtlijnen voor de hulpverlening en eventuele medische behandeling van ongewenst zwangere vrouwen. Dit hoort echt onder geen beding in de stràfwet te staan.
12 weken en meer
Zowel medisch en in de geesten van de mensen vond men in 1990 dat een abortus mogelijk maken tot 12 weken dracht (dat is 14 weken amenorroe, uitblijven van menstruatie) echt wel de limiet was. Behàlve indien na die 12 weken er een ernstig probleem voor gezondheid van de vrouw of van de vrucht zou zijn.
Intussen zien we evoluties daarin. Maar het feit dat in onze wetgeving de teller stilstaat op 12 weken, betekent dat Belgische vrouwen met een andere dan medische motivatie voor hun abortus, er geen kunnen krijgen. Het houdt concreet in dat jaarlijks meer dan 500 Belgische vrouwen na 12 weken hun abortus laten uitvoeren in Nederland (waar het wettelijk kan tot 20 weken dracht) of in Engeland (tot 22 weken).
Neutraal en wetenschappelijk
Om de modaliteiten voor een abortus te kaderen, werd bij wet van 13 augustus 1990 de samenstelling van een nationale evaluatiecommissie alsook de inhoud van een registratiedocument vastgelegd. 25 jaar later lijkt het heel wat normaler dat die commissie omgevormd zou worden tot een neutrale, onafhankelijke wen wetenschappelijke commissie die onderbouwde data verzamelt. Het enige doel van zo’n commissie, in deze tijd, zou nog kunnen zijn om wetenschappelijk onderzoek te laten bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van de hulpverlening bij abortus en ongewenste zwangerschap.
Voorkomen en genezen
Ook de manier van infoverstrekking en van preventievoering is misschien aan up-date toe. Er wordt emotionele desinformatie de wereld ingestuurd door tegenstanders van abortus en geboortebeperking. Het zou helpen indien er neutrale info zowel inhoudelijk als wat betreft adressen van hulpverlening door overheidskanalen verspreid wordt. Dit verlaagt voor hulpzoekers de drempel én zorgt dat ze niet per ongeluk belanden bij organisaties die hen willen stigmatiseren of ontraden. Daar ligt ook nog de uitdaging om respectvolle en neutrale attitudes bij hulpverleners te stimuleren via de leerplannen van psychosociale, medische en paramedische opleidingen.
Blauw voortouw?
Naar aanleiding van de ‘verjaardag’ 25 abortuswet in België gaan heel wat debatten en studiedagen door, en het valt op dat naast deskundigen en hulpverleners ook heel wat politici daaraan deelnemen. Het valt nog meer op, dat er weinig of geen liberale namen in de panels zitten. Alsof de inzet van Lucienne Herman-Michielsen geen draagkracht naar de toekomst zou hebben. Haar inzet uit het verleden verdient een eresaluut. En nu is het tijd voor andere liberalen om zich dringend aan te melden om het werk verder te zetten, en de wetgeving die 25 jaar geleden nog al te veel compromissen kende, dringend te vervolmaken.
#voorjouLucienne: Resolutie naar aanleiding van 25 jaar abortuswet in België
Mede door de inzet van “onze” Lucienne Herman-Michielsens en dankzij vele liberale medestanders (het was ons “ethisch thema” bij uitstek) is abortus op verzoek van de vrouw in België sinds 3 april 1990 wettelijk geregeld tot 12 weken gestatie (dracht). Bovendien wordt abortushulpverlening sinds 2002 vergoed door het ziekenfonds.
Opdat elke vrouw in België recht zou hebben op een toegankelijke, veilige en betaalbare abortus, vragen wij om NU, 25 jaar na de wetgeving uit 1990, om “de losse draadjes in te stoppen” en de abortusregeling te vervolmaken naar de inzichten en wetenschappelijke kennis van deze tijd:
- Abortus uit het strafrecht te halen: ‘t gaat over modaliteiten voor het wél uitvoeren van abortus, en hoort niet in de strafwet.
- Zwangerschapsafbrekingen op verzoek van de vrouw ook na 12 weken gestatie mogelijk te maken: zodat vrouwen met een dergelijke hulpvraag ook in België kunnen worden behandeld (nu gaan ze daarvoor naar Nederland en Engeland waar het langer kan).
- Neutrale informatie te verstrekken via de informatiekanalen van de overheid: zodat correcte informatie over ongewilde zwangerschap en abortushulpverlening voor iedereen beschikbaar is.
- De thema’s ongewilde zwangerschap en abortus onderdeel te maken van het leerplan van medische, paramedische en psychosociale opleidingen: zodat elke vrouw die abortus vraagt professioneel en onbevooroordeeld wordt bejegend.
- De bestaande Nationale Evaluatiecommissie om te vormen tot een onafhankelijke, wetenschappelijke commissie: zodat wetenschappelijk onderbouwde data beschikbaar zijn.
GA JE AKKOORD MET ONS? Toon het dan! Deel deze resolutie dan op Facebook en Twitter:
Gebruik zeker de hashtag #voorjouLucienne om te tonen dat we de inzet van Lucienne Herman-Michielsens niet vergeten zijn!